Focus - Zmienność rynkowa. Wskaźnik ryzyka i zysku.

15.11.2022 r.

Zmienność rynkowa. Wskaźnik ryzyka i zysku (SRRI) - aktualizacja 30.11.2022 - zobacz pdf

Czym jest ryzyko inwestycyjne? Upraszczając, jest to taka cecha inwestycji, która daje szansę osiągnięcia wyniku innego niż wynik osiągalny „bez ryzyka”. To właśnie ta cecha powoduje, że wyniki są słabsze od oczekiwanych lub lepsze niż zakładaliśmy. Stopień ryzyka, jako cecha, powiązany jest przede wszystkim z charakterystyką klasy aktywów będących przedmiotem inwestycji lub rodzajem instrumentu finansowego. Ściślej rzecz ujmując, w praktyce sprowadza się to do stabilności i powtarzalności wyceny danej inwestycji lub danego instrumentu. Im bardziej powtarzalna i stabilna jest wycena, tym ryzyko odczytywane jest jako niższe. Do obliczania wskaźników klasy ryzyka stosuje się miary statystyczne. W przypadku wskaźnika SRRI danego funduszu, miarą taką jest odchylenie standardowe stóp zwrotu tego funduszu. Obliczane jest ono na podstawie wycen historycznych za okres 5 lat w interwałach tygodniowych. Bardziej dociekliwi zauważą, że wskaźnik ten daje odpowiedź na pytanie, jak średnio możemy się odchylić wynikiem od wyniku przyjętego jako oczekiwany. Warto dodać, że wynikiem oczekiwanym dla odchylenia standardowego jest średnia arytmetyczna wyników, dla których dokonywane jest obliczenie. Dane historyczne użyte do kalkulacji wskaźnika nie odzwierciedlają przyszłego poziomu ryzyka subfunduszu. Dlaczego? Odpowiedź jest zawsze związana z sytuacją rynkową. Jeżeli inwestorzy na rynkach kapitałowych poddawani są stresującym wydarzeniom geopolitycznym lub gospodarczym, dokonują transakcji z uwzględnieniem czynników emocjonalnych. Pojawia się wtedy niepewność, która jest bardzo trudna do obiektywnego skwantyfikowania. Sprawia to, że inwestorzy inaczej patrzą na przyszłość i inaczej podchodzą do kształtowania i akceptacji cen instrumentów finansowych. Taka sytuacja wprowadza rozchwianie wycen i brak efektywności na rynku. Mówimy wtedy często, że rynki są bardziej zmienne lub brakuje im sentymentu (inwestorów). Inaczej mówiąc, ceny stają się bardziej rozchwiane. Większa niż dotychczas zmienność cen stopniowo pojawia się w danych historycznych. Może powodować wzrost wskaźników ryzyka. Dotyczy to również obliczeń odchyleń standardowych, które decydują o SRRI. Wskazywane przy funduszach kategorie ryzyka nie są wartościami stałymi i mogą ulec zmianie, szczególnie w sytuacji kiedy zmieniają się czynniki kształtujące emocje inwestorów na rynkach kapitałowych. Obecnie obserwujemy właśnie taką sytuację rynkową, która w naturalny sposób powoduje podwyższenie wskaźników ryzyka funduszy inwestycyjnych ze względu na wzrost zmienności ich wycen. Szczególnie będzie to widoczne dla funduszy dłużnych, które historycznie charakteryzowały się niską zmiennością wyceny, a w  ostatnich latach zmienność ta znacząco wzrosła. Przyczyny to niepewność wywołana pandemią światową, podwyższona inflacja, radykalne podwyżki stóp procentowych oraz brak stabilności geopolitycznej w regionie. 

Warto podkreślić, że zmienność decydująca o wartości wskaźników SRRI powszechnie wzrosła. Wzrosła  również dla funduszy inwestycyjnych. W związku z tym rynek kapitałowy charakteryzuje się obecnie wyższą niż zazwyczaj zmiennością,  szczególnie w obszarze obligacji. Podwyższona zmienność będzie nam towarzyszyć nieco dłużej. Z drugiej strony podwyższone wskaźniki SRRI pozwalają przypuszczać, ze względu na konstrukcję wskaźnika, że wzrost ryzyka generuje szansę wzrostu wyniku osiągniętego na takich rozwiązaniach inwestycyjnych, o czym niżej. Musimy jednak pamiętać, ze żaden fundusz/subfundusz nie gwarantuje uzyskania określonego wyniku inwestycyjnego.  

Poniższa tabela przedstawia podział skali według wyniku obliczenia odchylenia standardowego.

Poziom ryzyka jest opisywany w skali 1-7. Im niższa klasa ryzyka, tym potencjalnie niższy zysk, a im wyższa klasa ryzyka, tym potencjalnie wyższy zysk. Przy czym, żaden fundusz nie gwarantuje osiągnięcia zysku z inwestycji. Uczestnik powinien mieć świadomość możliwości osiągnięcia zysku, ale również poniesienia straty nawet znacznej części zainwestowanych środków. Przy wyborze subfunduszu należy brać pod uwagę również inne cechy produktu, nie tylko SRRI. 

Wskaźnik SRRI, który od 2013 roku jest obowiązkowym elementem Kluczowych Informacji dla Inwestorów, obliczamy według poniższego schematu:

Inwestowanie w fundusze inwestycyjne wiąże się z ryzykami. Istotne rodzaje ryzyk funduszy/subfunduszy Pekao TFI: stopy procentowej, rynku akcji, cen instrumentów kredytowych, koncentracji, kontrahenta, walutowe, dźwigni finansowej, płynności, operacyjne. Dla konkretnych funduszy/subfunduszy mogą występować dodatkowe, specyficzne ryzyka właściwe tylko dla tych funduszy/subfunduszy. Opis ryzyk danego funduszu/subfunduszu znajduje się w prospekcie informacyjnym oraz Dokumencie zawierającym kluczowe informacje.

***

Inwestycja w fundusz inwestycyjny dotyczy nabycia jednostek uczestnictwa funduszu/subfunduszu, a nie aktywów, w które inwestuje fundusz/subfundusz, gdyż te są własnością funduszu/subfunduszu. Niniejszy materiał nie stanowi oferty w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, jak również usługi doradztwa inwestycyjnego oraz udzielania rekomendacji dotyczących instrumentów finansowych lub ich emitentów w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o obrocie instrumentami finansowymi ani usługi doradztwa prawnego i podatkowego. Treści zawarte w materiale nie spełniają definicji badań inwestycyjnych, o których mowa w art. 36 ust. 1 pkt a) i b) rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2017/565 z dnia 25 kwietnia 2016 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tej dyrektywy. Materiału nie należy traktować jako informacji rekomendującej lub sugerującej strategię inwestycyjną i rekomendacji inwestycyjnej opisanych w art. 3 ust. 1 pkt 34) i 35) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 596/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 roku w sprawie nadużyć na rynku. W materiale wykorzystano źródła informacji, które Pekao TFI S.A. analizując z najwyższą starannością, uważa za rzetelne i wiarygodne. Nie istnieje jednak gwarancja, iż są one w pełni wyczerpujące i w pełni odzwierciedlają stan faktyczny. Jeśli nie wskazano inaczej, dane makroekonomiczne oraz dot. indeksów rynkowych, pochodzą z serwisu Bloomberg. Jeżeli w materiale zawarte są hiperłącza do serwisów internetowych nie będących własnością Pekao TFI S.A, Pekao TFI S.A. nie ponosi odpowiedzialności za zawartość oraz dostępność tych serwisów internetowych. Wszelkie opinie i oceny zawarte w niniejszym materiale, wyrażają wyłącznie opinię ich autora. Powielanie, publikowanie bądź rozpowszechnianie w jakikolwiek inny sposób całości lub części materiału bez zgody Pekao TFI S.A. jest zabronione. 

UWAGA! Indywidualna stopa zwrotu z inwestycji nie jest tożsama z wynikiem inwestycyjnym funduszu/subfunduszu i jest uzależniona od dnia zbycia oraz dnia odkupienia jednostek uczestnictwa, a także od wysokości pobranych opłat manipulacyjnych i opłat za zarządzanie, które obniżają wartość inwestycji, kategorii jednostek uczestnictwa oraz mogących ulec zmianie obowiązków podatkowych obciążających uczestnika, w szczególności wysokości podatku od dochodów kapitałowych. Wysokość i zasady ustalania i pobierania wskazanych opłat zawiera prospekt informacyjny. Wysokość stawki opłaty manipulacyjnej jest uzależniona od wysokości dokonywanej wpłaty oraz salda wszystkich kont uczestnika objętych prawem akumulacji wpłat zgodnie z prospektem i statutem danego funduszu. Historyczne wyniki inwestycyjne nie są gwarancją osiągnięcia podobnych w przyszłości. Fundusz inwestycyjny nie gwarantuje realizacji założonego celu inwestycyjnego ani uzyskania określonego wyniku inwestycyjnego. Uczestnik funduszu inwestycyjnego powinien mieć świadomość możliwości osiągnięcia zysku, ale również poniesienia straty przynajmniej części wpłaconych środków. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mogą być jedyną podstawą do podejmowania decyzji inwestycyjnych. Odpowiedzialność za decyzje podjęte wyłącznie na podstawie niniejszego materiału ponoszą jego odbiorcy. 

Jest to materiał reklamowy. Przed podjęciem decyzji inwestycyjnej należy zapoznać się z prospektem informacyjnym odpowiedniego funduszu zawierającym szczegółowy opis czynników ryzyka związanego z inwestowaniem i zwięzły opis praw uczestników, a także kluczowymi informacjami dla inwestorów oraz – w przypadku specjalistycznego funduszu inwestycyjnego - informacjami dla klienta alternatywnego funduszu inwestycyjnego, które, wraz z tabelami opłat i sprawozdaniami finansowymi funduszy/subfunduszy, dostępne są w jęz. polskim u podmiotów prowadzących dystrybucję oraz na www.pekaotfi.pl. Pełna lista funduszy/subfunduszy zarządzanych przez Pekao TFI S.A. oraz lista prowadzących dystrybucję dostępna jest na www.pekaotfi.pl. Informacje na temat połączeń, przekształceń oraz zmian nazw funduszy i subfunduszy znajdują się na www.pekaotfi.pl. 

Pekao Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, 02-674 Warszawa, ul. Marynarska 15, wpisana do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, pod numerem KRS 0000016956, posługująca się numerem NIP 521 11 82 650. Kapitał zakładowy: 50 504 000 złotych, łączna kwota uiszczonych wkładów równa kapitałowi zakładowemu. Pekao TFI S.A. działa na podstawie zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego.